АИТВ-инфекциясын эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу бөлімінің меңгерушісі:
Беркалиева Зарина Махметқызы
АИТВ-инфекциясын эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу бөлімі Маңғыстау облысының АИТВ-инфекциясының алдын алу орталығы" ШЖҚ МКК құрылымдық бөлімшесі (бөлімі) болып табылады, директор мен оның орынбасарларына бағынады.
АИТВ-инфекциясын эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу бөлімінің жұмыс қызметі АИТВ орталығы бекітілген жұмыс жоспарларына сәйкес жүргізіледі және эпидемияға қарсы іс - қимылдың тиісті шараларын жоспарлау және қабылдау мақсатында халықтың негізгі топтары (бұдан әрі-КГН) мен Маңғыстау облысының жастары арасында АИТВ инфекциясы бойынша профилактикалық жұмысты ұйымдастыруға бағытталған.
Профилактикалық жұмыс бөлімі өз қызметінде Қазақстан Республикасының "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" кодексін, салалық нормативтік құқықтық актілерді (бұдан әрі – НҚА), ЖИТС ОО Жарғысын, қолданыстағы бұйрықтарды және АИТВ орталығы және бөлімнің жұмыс тәртібін регламенттейтін басқа да құжаттарды басшылыққа алады.
Негізгі міндеттері:
АИТВ-инфекциясын эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу бөлімінің жұмысы негізгі міндеттері болып табылады:
- ОСӨСҚПО - мен бірлесіп, бұқаралық ақпарат құралдары (теледидар, радио, баспасөз және т. б.) арқылы АИТВ-инфекциясының таралу жолдары және жұқтырудың алдын алу әдістері туралы халықты хабардар ету;
- педагогтерді, мектеп оқушыларын, жоғары және орта оқу орындарының студенттерін оқытуды ұйымдастыру, оның ішінде
іс-шаралар (дөңгелек үстелдер, семинарлар, акциялар, сауалнама, оқыту бейнероликтерін көрсету және т. б.);
- халықтың негізгі топтары: инъекциялық есірткіні пайдаланатын адамдар (инъекциялық есірткі тұтынушылар), секс қызметкерлері (СС) және олардың клиенттері, еркектермен жыныстық қатынасқа түсетін ерлер, бас бостандығынан айыру орындарындағы адамдар АИТВ жұқтырудың алдын алу әдістеріне оқыту бойынша жұмысты ұйымдастыру;
-АҚТҚ-жұқпасы мәселелері бойынша арнаулы
оқу әдебиеттері (парақшалар, буклеттер, брошюралар, стендтер, санбюллетни, бейнероликтер және т. б.);
-халықтың әртүрлі топтары арасында, оның ішінде ұйымдастырылған және ұйымдастырылған топтар арасында АИТВ - инфекциясы тақырыбы бойынша профилактикалық іс-шараларды (акциялар, науқандар, спорттық-бұқаралық, мәдени-ойын-сауық және т. б.) өткізуде медициналық, ведомстволық (қылмыстық-атқару жүйесі департаменті, полиция департаменті, медициналық ұйымдар-Қорғанысмині, облыстық білім басқармасы) өзара іс-қимыл жасау; ұйымдастырылмаған жастар мен жасөспірімдер.
- халықтың негізгі топтары арасында іске асырылатын профилактикалық бағдарламалардың тиімділігіне тоқсан сайын мониторинг және бағалау жүргізу (ИЕТ, РС, МСМ, сотталғандар).
- ай сайын, тоқсан сайын ИЕТ, СС, МСМ арасында "зиянды азайту" компоненті, шығыс материалдары (Жеке қорғаныс құралдары және АМҚ) бойынша есеп жасау.
- Облыстың пенитенциарлық мекемелерінен және сенім пункттерінен ай сайынғы есептерді жинау және талдау
- сенім пункттерінен және достық кабинетінен маршруттық парақтарды (ЛУИН, РС, МСМ) күнделікті жинау және талдау.
-клиенттерді жеке есепке алудың деректер базасымен (ИЕТ, РС, МСМ), Е-ЖАО бағдарламаларымен жұмыс .
- медициналық ұйымдарда ауруханаішілік және кәсіби жұқпалардың алдын алу бойынша АИТВ инфекциясының алдын алу мәселелері бойынша іс-шараларды үйлестіру.
- медицина қызметкерлерін АИТВ инфекциясының алдын алу мәселелері бойынша оқыту.
-АИТВ-инфекциясының бар-жоғына тексерілу үшін психо-әлеуметтік консультация кабинетіне жүгінген адамдарға еріктілік және құпиялылық қағидаттарын сақтай отырып, тестіге дейінгі және тестіден кейінгі кеңес беруді жүргізеді;
АИТВ-инфекциясын эпидемиологиялық қадағалау және алдын алу бөлімінің штаты:
- алдын алу бөлімінің меңгерушісі-З.М.Беркалиева
- дәрігер эпидемиолог - Ж.А.Махамбеткалиева
- дәрігер эпидемиолог - Букебаева М.И.
- дәрігер эпидемиолог-Калменова К.
- дәрігер эпидемиолог-Ургенчбаева Т.Б.
- дәрігер эпидемиолог-Тлепова Ж.
- провизор - Жұбанышкалиева Р.Г.
- маман эпидемиолог - Жексенбаев К.Н.
- маман эпидемиолог - Құльбергенұлы Қ.
- маман эпидемиолог - Маратора А.Р.
- дәрігер-эпидемиологтың көмекшісі - Каипова Ғ.А.
- дәрігер-эпидемиологтың көмекшісі - Б.Б.Тилегенова
- дәрігер-эпидемиологтың көмекшісі- Утаргулов А. Б.
- дәрігер эпидемиологтың көмекшісі -Кожабергенова Ы.Т.
- медбике-Кибашова З.
- медбике - Жексенбаева ЖА.
- ПД медбикесі-Даулетбаева Қ.
- медбике - Жұмабекова А.Ж.
- тазалаушы - Рисмғамбетова А.
Қысқаша мәлімет
1988 жылы Облыстық қан құю станциясының базасында жұқтырылған иммун тапшылығы синдромын зерттеу зертханасы ашылды және иммуноферментті анализатормен (ИФТ) қамтамасыз етілді. 1991 жылы Маңғыстау облысы әкімдігінің шешімі бойынша "жұқтырылған иммун тапшылығы синдромының алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығы" мемлекеттік мекемесі (бұдан әрі-ЖИТС орталығы) құрылды.)
Маңғыстау облысының денсаулық сақтау басқармасының «Жұқтырылған қорғаныс тапшылығы вирусы жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығы» мемлекеттік мекемесі Маңғыстау облысы әкімдігінің 2012 жылғы 01 қазандағы № 240 бұйрығымен «Жұқтырылған иммун тапшылығы синдромының алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау областық орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны болып өзгерді.
«ЖИТС-тың алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығы» ШЖҚ МКК қызметі 18.09.2009 ж. №193-IVҚРЗ «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін және ҚР Үкіметінің 2016 жылғы 16 наурыздағы №143 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған «Денсаулық» Мемлекеттік бағдарламасын іске асырудың іс-шаралар Жоспарын, сондай-ақ Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының арнайы сессиясында қабылданған АИТВ-инфекциясына қарсы күрес ісіне бейілділігі туралы Декларацияны іске асыруға бағытталған.
Жұмыс жылдық жоспарға сәйкес клиникалық және эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша АИТВ-инфекциясының бар-жоғына міндетті құпия медициналық тексеру қағидаларын бекіту туралы ҚР ДСМ және СР 23.06.2015 ж. № 508 бұйрығына және жылдық жоспарға сәйкес орындалады.
ЖИТС МОО мамандарымен облыс тұрғындары арасында алдын алу және індетке қарсы іс-шаралар жүргізілуде. ЖИТС ОО базасында СП (сенім пункті) кабинеті жұмыс жасайды, онда «Теңбе-тең» қағидаты бойынша халықтың осал топтары (СҚ – секс қызметкері, ИЕТ – инъекциялық есірткі тұтынушылар, ЕЖЕ -ерлермен ерлер арасындағы жыныстық қатынас) қатарынан волонтерлер мен аутрич-қызметшілер және оқытылған медбикесі бар «Газель» маркалы автомашинада жылжымалы сенім пункті тартылады..
Маңғыстау облысы әкімдігінің 2023 жылғы 08 тамыздағы № 118 қаулысына сәйкес «Жұқтырылған иммун тапшылығы синдромының алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығы» ШЖҚ МККатауы «Маңғыстау облыстық АИТВ-инфекциясының алдын алу орталығы» шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік коммуналдық кәсіпорны болып өзгертілді.
Орталықтың мақсаты:
1) Өңірде адамның иммун тапшылығы вирусына (бұдан әрі - АИТВ-инфекциясы) эпидемиологиялық қадағалауды жүзеге асыру;
2) АИТВ инфекциясының және жұқтырылған иммун тапшылығы синдромының (бұдан әрі-ЖИТС) алдын алу, диагностикалау және емдеу жөніндегі іс – шараларды ұйымдастыру және үйлестіру);
3) АИТВ және ЖИТС-ның қауымдастырылған ауруларының зертханалық диагностикасын ұйымдастыру және жүргізу;
4) АИТВ инфекциясын жұқтырғандарға диспансерлеу және медициналық көмек көрсету, байланыстан кейінгі ретровирусқа қарсы профилактика жүргізу;
