| 401 | 25-01-2013 | №36 мақала. АИТВ –мен өмір сүретін адамдардағы туберкулёз:
ЖИТС (а) -індетінің басталуы дүние жүзінде туберкулез оқиғасының өсуіне байланысты болып отыр, себебі АИТВ мен туберкулез бірімен бірі белсенді түрде өзара әрекеттеседі. Дәл сол және екінші инфекция ағзаның қарсы тұруын (иммунитетін) төмендетеді. Әсіресе иммундық мәртебесі төмендеген, АИТВ-сы бар адамдар, туберкулезге көбірек шалдығады. | |
| 402 | 15-01-2013 | №31 мақала. Инъекциялық есірткі тұтынушылар арасында АИТВ-инфекциясының алдын алу | |
| 403 | 03-01-2013 | №30 мақала. Ауылдық жердегі ПӘК | |
| 404 | 14-12-2012 | №24 мақала. 2011-2012 жылдың 11 айындағы ЖИТС –тың алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығының диагностикалық зертханасы қызметіне салыстырма
Талдау
Зертхана 18.12.2011 жылдан бері жалпы алаңы 270 шаршы метр болатын 3 қабатты ғимараттың 1-ші қабатында орналасқан. Пайдалы алаңы – 86,5 ш.м. Бөлмелер ҚР ДСМ 21.12. 1998 ж.«АИТВ –жұқпасының диагностикасы зертханасында эпидемиологияға қарсы режим жөніндегі нұсқаулыққа» сәйкес бөлінген. 10.01. 2012 жылғы № 13 «Зертханаларға және зертханадағы жұмыс жағдайына қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға» сәйкес сумен жабдықтау (ыстық, салқын) канализация, электрмен жабдықтау орталықтандырылған. | |
| 405 | 14-12-2012 | №25 мақала. ИТВ/ЖИТС-тен сақтан!
Отыз жылдың ішінде ауруға шалдыққандар саны 30,5 миллионнан асып кетті. Жылына 500 мыңнан астам адам көз жұмады. Ғалымдардың болжамы бойынша 2020 жылы әлемде 40-50 миллионнан астам адам осы дерттен зардап шегеді. Көптеген әлеуметтік, экономикалық,медициналық проблемаларға орай АИТВ/ЖИТС-эпидемиясы тек ядролық апатпен салыстыруға болады. Сондықтан бұл індетке қарсы күресу жұмыстарын кешіктірілуі өте қатерлі екені баршамызға белгілі.
ВИЧ/АИТВ-Адамның иммун тапшылығы вирусы. АИТВ-сы хайуандардың,жәндіктердің ағзасындағы клеткаларда өмір сүре алмайды,өмір сүруі, көбеюуі үшін тек қана адам ағзасындағы клеткалар(жасушалар) қажет,сондықтан оны тарататын да,жұқтыратын да адам. АИТВ-сы қан,шаукет(сперма),қынап сұйықтықтарында және ана сүтінде өте қауіпті көлемде болады. | |
| 406 | 14-12-2012 | №26 мақала. Тестілеуге дейін және одан кейін консультация беру
АИТВ-ға дене қарсылығына тестілеу, өзінің денсаулығы мазалайтын не жұқтырып алу мүмкін, кез келген адамға қолжетімді болуға тиіс. Тестілеуден, венериялық ауруы бар не есірткі препаратын көктамырға енгізіп тұтынатын, сондай-ақ жыныстық қатынас жасау серіктестігі бар адамдар, тәуекелдігіне ұшыраймыз деп санаса өтуге тиіс. Ерікті тестілеу анонимді және құпиялы болып табылады. Дене қарсылығының болуына тестілеуден өту, оған дейінгі және одан кейінгі консультация алу арқылы ғана өткізілуге тиіс. Бұл – пациенттің ақпараттық келісімін, тестілеу мен оның маңызы туралы құпиялы және айқын ақпаратқа кепілдік береді. | |
| 407 | 12-12-2012 | №29 мақала. ЖИТС пен АИТВ – инфекциясының белгілері
АИТВ –инфекциясы өте «сұрқия» деп есептеледі. Бұл адамның ағзасына иммун тапшылығы вирусының енуі мен оның көбеюі, көбінесе АИТВ-инфекциясының ешқандай белгілерін туғызбайтындығына байланысты болады. Адамның АИТВ –мәртебесін анықтаудың бірден-бір сенімді тәсілі – бұл АИТВ-ға тестіден өту.
Жұқтырғаннан кейін АИТВ-инфекциясының өткір сатысы деп аталатын кезіндегі кейбір жағдайларда ғана АИТВ белгілері болады.
АИТВ-ның алғашқы белгілері айқын болмайды. Мысалы, жұқтырған адамның бойында, АИТВ жұқтырғаннан кейін бірнеше аптадан кейін температурасы 37,5–38 градусқа дейін көтерілуі, лимфалық жүйелері, «темірі» ұлғаюы мүмкін, кейде тамағында жағымсыздық, жұтқан кезде ауыратындығы сезіліп, терісінде қызыл дақтар пайда болуы, жиі іш өтуі мүмкін. | |
| 408 | 29-11-2012 | №27 мақала. АИТВ мен ЖИТС айырмашылығы қандай?
Адамдардың көпшілігі АИТВ/ЖИТС – бұл екеуі де бірдей деп ойлайды. Шын мәнінде бұл олай емес!
АИТВ – бұл иммунды жүйені зақымдайтын вирус.
АИТВ (адамның иммун тапшылығы вирусы) – бұл ЖИТС (жұқтырылған иммун тапшылығы синдромы) туғызатын вирус. АИТВ иммунды жүйені белгілі бір хал-жағдайға дейін нашарлатады, организмде оппортунистік деп аталатын ауру дами бастайды, оған әдетте сау иммунды жүйе қарсы тұра алады. АИТВ адам организміне түсіп, инфекцияға, Т-лимфоцитке және СD4 қарсы тұруға жұмылатын белгілі бір жасушаларға шабуыл жасап, иммун жүйесін нашарлатады. Уақыт өте келе АИТВ осынау жасушалардың едәуір санын бұзады. Осыдан кейін организм өзін қатерлі ісіктердің, вирустардың, бактериялардың, саңырауқұлақтардың немесе тоғышарлардың кейбір түрлерінен қорғай алмайды. Әдетте ЖИТС диагнозы, адамның бойында бір не бірнеше өте ауыр ауру дамыған кезде, АИТВ жұқтырғаннан кейін бірнеше жылдан соң қойылады. | |
| 409 | 21-11-2012 | №23 мақала. АИТВ жұқтырған аналардан туған балаларды жүргізу.
Балалар – біздің болашағымыз
01.12.2012 жылға Маңғыстау облысы бойынша 2003 жылдан бері өсіңкі қорытындымен – 8 АИТВ жұқтырған ана мен 11 жүктілік тіркелді. Өсіңкі қорытындымен барлығы АИТВ жұқтырған аналардан 11 бала туған. Осылардан 2011 жылғы 05.01.2011 жылғы № 8 бұйрыққа сәйкес, бақылау мерзімі аяқталған соң және АИТВ инфекциясына теріс зертханалық деректер кезінде 10 бала диспансерлік есептен шығарылды. Диспансерлік есепте жасы 14 айлық «АИТВ инфекциясы бойынша тәуекелдік» диагнозымен АИТВ жұқтырған анадан туған бір бала есепте тұр. Сондай-ақ АИТВ инфекциясы диагнозы 2 балада анықталды:
1. 2008 жылы 1,6 жастағы қыз бала, РФ тұрғыны, тұрғылықты жері Баку қаласына шығарылып жіберілді.
2. 2011 жылы 4 жастағы бала. | |
| 410 | 14-11-2012 | №22 мақала. АИТВ және жүктілік
АИТВ - оң әйелдердің көпшілігі балалы болғысы келеді. Босанар алдында және босанған кезде медициналық араласудың қазіргі заманғы әдістері, АИТВ инфекциясының анадан балаға берілу тәуекелдігін іс жүзінде нөлге дейін азайтуға жәрдемдеседі. Соған қарамастан АИТВ –оң әйелдер осындай қадамға барудан бұрын «барлық «жақтайтынын» және «қарсылығын» саралап салмақтауы керек. | |
| 411 | 09-11-2012 | №5 мақала. Sysmex KX-21 автоматты гематологиялық талдама
Медицинада зертханалық зерттеудің маңыздылығын айтып жеткізу қиын.Көптеген жағдайда тек талдамалар ғана қатерлі симптомдардың себептерін ұғынуға мүмкіндік береді. Лаборратория ГККП «ЖИТС МОО» МКҚК зертханасы жабдықтармен жарақтанған. Талдамалардың дәл де жедел нәтижелерін алу да білікті мамандар құрамында 2 бригада еңбек етеді. | |
| 412 | 09-11-2012 | №21 мақала. Мерез және АИТВ
Мерез – баяу трепонемадан туындайтын, созылмалы жұқпалы ауру. Мерезді көбінесе «ауру императоры» деп атайды, себебі оның көптеген көріністері болады және оны басқа аурулардан айыру қиын.
Мерез 25-30 жастағы еркектер мен әйелдерде жиі тіркеледі. Қоздырушы, жұқтырған серіктесінен тікелей жыныстық қатынас (қынапқа енгізу, тіке енгізу не анальды секс) жасау кезінде беріледі. Бактерия, мерез жарасы бар адаммен қатынас жасау кезінде, шырышты қабығы не зақымданған терісі арқылы енеді. | |
| 413 | 22-10-2012 | №20 мақала. «АИТВ-жұқпасы берілуінің гемотрансфузиондық жолының алдын алу»
Адамға қан мен оның құрауыштарын құю күн сайын оның өмірін құтқарады.Жарақаттануына, хирургиялық операция жасауға, жүктіліктің асқынған кезінде қан кетуіне байланысты, қанның көп жоғалуы сияқты осындай көрсеткіштер бойынша қан құю, өмірлік маңызы бар болып табылады. Бұл емшара, адамдардың басқа да хал-жағдайында, оның ішінде аууыр түрдегі қан аздығын, гемофлияда не орақтүріндегі –жасуша қан аздығын емдеу кезінде де пайдаланылады. Денсаулық сақтау жүйесіндегі қан қызметіне, халықтың өмірі мен денсаулығын қорғау үшін , қанның қауіпсіздігі мен оның жеткілікті мөлшерінде қамтамасыз етілуіне жауапкершілік жүктелген. | |
| 414 | 19-10-2012 | №28 мақала. «Маңғыстау облысының пенитенциарлық мекемелерінде АИТВ/ЖИТС –тің алдын алу іс-шаралары»
«Тұтқындағы адамдар, оларға алдын алу бағдарламалары шоғырлануға тиіс, тұрғындардың басымдықты тобы болып табылады. Қазақстандағы тіркеу құрылымында АИТВ –жұқпасы жағдайларын тіркеудің 28-30% жыл сайын тұтқындардың үлесіне тиеді. Пенитенциарлық жүйеде жағдайды қалыптастыру мақсатында, АИТВ-жұқпасының алдын алу жөніндегі іс-шаралар Денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» Мемлекеттік бағдарламасына енгізілген. | |
| 415 | 05-10-2012 | №18 мақала. Психоәлеуметтік кеңес беру кабинетінің (ПӘК) алдын алу жұмысы ЖИТС-тің облыстық орталығында Психоәлеуметтік консультация беру кабинеті (ПӘК) жұмыс істейді, онда күн сайын хабарласқан клиентпен АИТВ/ЖИТС мәселелері бойынша консультация жүргізіледі.
Консультация беру АИТВ/ЖИТС туралы білім деңгейін арттыру мақсатында, АИТВ-жұқпасының одан әрі таралуын болдырмау, пациенттің АИТВ-ға тестіден өтуі туралы шешім қабылдау кезінде қолдау көрсету мақсатында өткізіледі. Консультация беру адамның жеке дара қажеттілігіне, оның нақты проблемалары мен әр түрлі жағдайларына бағытталған. | |
| 416 | 05-10-2012 | №19 мақала. Халықтың осал топтары арасындағы
алдын алу жұмысы
ЖИТС ОО мамандарымен облыстағы жалпы халық пен тұрғындардың осал оптары арасында алдын алу және эпидемияға қарсы іс-шаралар жүргізілуде.
ЖИТС ОО базасында СП (сенім пункті) жұмыс істейді, онда халықтың осал топтары қатарынан волонтерлер мен аутрич-қызметкерлер (ИЕТ - инъекциялық есірткі тұтынушылар, КСҚ – коммерциялық секс қызметкерлері) және оқытылған медбикесі бар «Газель» маркалы автомашинада жылжымалы сенім пункті жұмыс жасайды.
Сенім пунктінде инъекциялық есірткі тұтынушылар арасынан 18 волонтер, КСҚ арасынан волонтер жұмыс жасайды. | |
| 417 | 04-10-2012 | №17 мақала. АИТВ-ға тестілеу
АИТВ-ға алдын ала тестілеу, вирусқа қарсы күреске ағзада жасалынатын, дене қарсылығы қанында бар-жоғын айқындайтын ИФА болып табылады. Бұл тестжоғары сенімділікке (90% жуық) және сұрыптауға е, жақсы жасалынған технолдогия осы тестіні қымбат емес етіп жасаған. Талдама үшін күретамырдан қанның аз ғана мөлшері алынады. Дене қарсылығының жасалуы, ағзада вирус түскен соң, шамамен бір айдың ішінде басталады. 2-2,5 айдан соң сенімді түрде айқындау үшін дене қарсылығының жеткілікті шоғырланымы жасалынады. Сондықтан да көптеген елдерде тестілеудің алдында пациентке, шынайы нәтижесі, вирус жанасқаннан кейін 3-6 айдан соң( адамдардың 99% жуығы 3 айдан соң, 6 айдан соң100%) іс жүзінде айқындалатыны ескертіледі. | |
| 418 | 02-10-2012 | №9 мақала. Трихомониаз
Трихомониаз – жыныс жолымен берілетін, ең жиі жұқпалардың бірі. Әйелдер мен еркектер бірдей жиі-жиі ауырады. Жұқтыру жыныс қатынасы кезінде өтеді. Бытовой путь распространения трихомониаз таралуының тұрмыстық жолы сиерек әдетте қарапайым гигиена ережесін сақтамау кезінде жұқтыру балаларда кездеседі. Бұл ең көп тараған паразитті дәрет жыныстық жұқпаның бірі. Басқа да жыныстық жұқпалармен – соз ауруымен, хламидиозбен, кандидозбен және т.б. жиі ұштасады. | |
| 419 | 01-10-2012 | №14 мақала. Парентеральды инфекция
Берілу жолдары және алдын алу
Парентеральды инфекция, парентеральды жолмен берілетін сол инфекция болып табылады. Парентеральнды инфекцияға: В, С вирусты гепатиттері жән АИТВ/ЖИТС жатады.
В гепатиті – қоздырушысы В гепатит вирусы болып табылатын вирусты ауруы. Вирусы өте орнықты. Қан сарысуында +300С температура кезінде вирустың жұқпалылығы 6 ай бойы, -200С температура кезінде 15 жылға жуық; құрғақ плазмада – 25 жыл сақталады.
Инфекцияның берілу тетігі – парентеральды. Жұқтыру табиғи (жыныстық, тік, тұрмыстық жолмен және жасанды (парентеральды) жолмен жүреді. Вирус п қанда және әртүрлі биологиялық сұйықтарда – сілекейде, зәрде, ұрықта, қынаптық секретте, менструальды қанда және т.б. болады. В гепатит вирусының контагиоздығы ( жұқпалығы) АИТВ жұқпалығынан 100 есе асып түседі. | |
| 420 | 01-10-2012 | №15 мақала. Сегіздің алтауы – нашақор
Жыл сайын, 2010- жылдан бері, АИТВ-жұқпасымен аурудың жаңадан 12-ден жағдайы анықталуда. Бүгінге облыста АИТВ жұқтырғандар саны 117 адамға жетті. 113 жағдайы Ақтау қ. тіркелген.
Осылардың жартысы парентеральды жолмен, қалған жартысы – жыныстық жолмен жұқтырған.
Оның ішінде 97 адам – бұлар 20-дан 39 жасқа дейінгі АИТВ жұқтырғандар. Басқа облыстар аясындағы статистика бойынша өте жаман емес, Маңғыстау аурулардың саны бойынша төменнен екінші орын алады. | |
